Phật và Thánh là biểu tượng cho sự giác ngộ và đức hạnh. Đây là hai biểu tượng tâm linh cho tất cả chúng sinh khi nhắc đến sự tu tập và giác ngộ. Bất cứ ai cũng mong bản thân mình tiến đến sự giác ngộ cao nhất nhưng có bao giờ biết phật và thánh khác nhau như thế nào? Phương pháp tốt sẽ khám phá và tìm ra điểm khác biệt giữa Phật và Thánh cũng như tầm ảnh hưởng của họ từ trong lịch sử cho tới tận bây giờ.
Phật là ai?
Phật là ai hay là gì? Chắc hẳn là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi bắt đầu bước vào con đường tu tập hay tìm hiểu về tôn giáo. Thì Phật là một danh từ dùng chung trong phật giáo có nghĩa là “người đã giác ngộ”. Là những người đã hoàn toàn thoát khỏi đau khổ và phiên não của thế gian và đạt được sự giác ngộ hoàn toàn và cao nhất.
Trong Phất giáo thì có rất nhiều vị Phật được ra đời theo từng thời kì. Vị Phật mà chúng ta thường được nghe nhiều nhất là ngài Thích Ca Mâu Ni, người sinh ra ở Nepal và sau nhiều năm tu hành và thiền định thì ngài đã đạt được giác ngộ dưới chân cây Bồ Đề.
Một vài vị Phật khác mà chúng ta hay thờ như Phật Di Lặc, là người thường được miêu tả với nụ cười hoan hỷ và bụng phệ, tượng trưng cho sự sung túc, an lạc. Phật A Di Đà, Phật Dược Sư, Bồ Tát cũng là những người mà chúng ta thường tôn thờ với lòng kính ngưỡng, tri ân và cầu mong những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Thánh là ai?
Thánh là cụm từ được sử dụng trong nhiều khía cạnh, trong tôn giáo hay trong dân gian đều có những vị thánh chúng ta thờ kính.
Trong Thiên Chúa giáo thì thánh nhân là những người có đức hạnh cao quý, được Giáo hội tôn vinh. Hoặc họ là những người đã hi sinh mạng sống để bảo vệ đức tin. Một số thánh tử đạo trong Thiên Chúa giáo như Thánh Stephen, Thánh Maximilian Kolbe, Thánh Joan of Arc,…
Còn trong văn hóa dân gian, chúng ta đã quá quen với những nhân vật nổi tiếng lịch sử như Thánh Gióng, Chử Đồng Tử,… Đây là những vị thành đã giúp cho dân tộc Việt Nam vượt qua thời kỳ khó khăn, có phép thuật phi thường. Sau khi họ hoàn thành nhiệm vụ cứu giúp dân gian thì trở về với trời xanh. Từ đó tạo thành điều kì diệu để cho dân gian lưu truyền đến mãi sau này.
Phật và Thánh khác nhau như thế nào?
Tuy Phật và Thánh là hai khái niệm có nhiều điểm tương đồng nhưng cũng có những điểm khác biệt rõ ràng. Họ khác nhau về mức độ giác ngộ, về vai trò, về phẩm chất và cách thức tôn thờ,… Dưới đây là một số điểm khác biệt cụ thể giữa hai khái niệm này:
Về mức độ giác ngộ:
Cả Thánh và Phật đều mang những nhiệm vụ cao cả khi hạ thế đến với trần gian. Những mỗi người sẽ có mức độ giác ngộ khác nhau. Phật chính là những vị đã đạt được giác ngộ hoàn toàn và vĩnh viễn, đã thoát ra mọi sự đau khổ và phiền não. Còn Thánh là những vị tu hành đã đạt được quả vị giải thoát, thoát khỏi luân hồi sinh tử, nhưng họ vẫn có thể còn một số phiền não tiềm ẩn. Nói cách khác Phật chính là đại diện cho sự tuyệt đối trong giác ngộ, trong khi Thánh cũng đã giác ngộ những vẫn còn vương vấn một số điều trong sâu thẳm con người họ.
Về vai trò:
Phật là biểu tượng của Phật giáo, là người sáng lập ra một hệ tư tưởng tôn giáo. Họ là người có vai trò truyền cảm hứng và lãnh đạo tinh thần cho hằng triệu người. Dùng hệ thống giáo lý và thực hành tâm linh để tạo ra một con đường, một phương pháp để người khác có thể tu tập và giác ngộ, giải thoát khỏi mọi đau khổ.
Thánh là những bậc tu hành đã đạt được đức hạnh cao quý và được tôn kính vì sự chứng ngộ của họ hoặc vì những cống hiến đặc biệt cho đạo và đời. Họ có thể không phải là người sáng lập tôn giáo nhưng lại là những tấm gương về sự sống đạo và tu tập. Họ là nguồn cảm hứng cho đức tin, lòng kiên nhẫn, và sự kiên trì trong con đường tâm linh.
Về phẩm chất:
Phật là người có trí tuệ vô song, hiểu biết mọi sự vật hiện tượng, và có lòng từ bi vô lượng, luôn giúp đỡ chúng sinh. Ngài được biết đến với lòng từ bi vô cùng, không phân biệt đối xử. Ngài luôn sẵn lòng giúp đỡ và chia sẻ để chúng sinh có thể hoàn toàn giải thoát ra mọi khổ đau.
Thánh được tôn kính vì đức hạnh cao quý và sự thanh lịch trong cách sống. Họ thường thể hiện các phẩm chất như lòng kiên nhẫn, sự nhẫn nại, lòng can đảm và sự hiền lành trong mọi tình huống. Mặc dù về thông tuệ thì không thể đạt được sự hoàn hảo như Đức Phật, những họ vẫn là những người có trí tuệ uyên thâm nhờ vào việc tu tập và phẩm hạnh đạo đức
Lời Kết
Dù “Phật” và “Thánh” là hai biểu tượng tinh thần mang đầy ý nghĩa và cảm hứng, sự khác biệt giữa họ là một minh chứng rõ ràng cho sự đa dạng và sự phong phú trong tín ngưỡng và tâm linh của nhân loại. Trong khi “Phật” đại diện cho tinh thần giác ngộ và tự do tinh thần, “Thánh” là nguồn cảm hứng về đức hạnh và lòng từ bi thương yêu, là những hình mẫu sống đạo cho những người theo đạo.
